استپر موتور، از پرکاربردترین بخش‌های خودرو است که سلامت آن رابطه مستقیمی با سلامت عمومی موتور و خودرو دارد. متاسفانه، عدم کارکرد درست این قطعه می‌تواند باعث آسیب جدی به خودرو شود و حتی جان سرنشینان آن را به خطر بیندازد. اگر می‌خواهید بدانید، استپر موتور خودرو چیست؟ و اجزای استپر موتور از چه تشکیل شده‌اند، با این مطلب همراه باشید.
استپر موتور چیست؟
idle air control valve یا استپر (که با نام موتور پله‌ای هم شناخته می‌شود) از قسمت‌های اصلی خودرو است که خرابی آن منجر به فرسودگی موتور و افزایش آلایندگی خودرو می‌شود. این قطعه اساسی با فرمان یونیت موتور کار می‌کند و پس از دریافت دستور از سنسورهای مختلف خودرو فرمان نهایی را به استپر انتقال می‌دهد. به صورت معمول، موتور پله‌ای در خودروهای انژکتوری مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف استفاده از استپر کنترل سرعت چرخش موتور در دور آرام و افزایش سلامت موتور خودرو است. همچنین، در صورتی که خواهان کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با زمان تعویض تسمه تایم هستید یا می‌خواهید بدانید اتوهلد چیست؟ حتما از مقالات سایت کجور دیدن کنید.
وظیفه استپر موتور
همانطور که ذکر شد، نحوه عملکرد استپر خودرو ارتباط مستقیمی با حفظ سرعت چرخش موتور در دور آرام دارد. علاوه بر این، از دیگر وظایف استپر موتور خودرو می‌توان به روشن نگه داشتن موتور در مواقع ترمز کردن یا استاپ سریع نظیر چراغ قرمز یا دور چهارراه، تنظیم دریچه منیفولد گاز حین روشن کردن فن خودرو، کمک به حفظ تعادل خودرو و استارت خوردن موتور اشاره کرد.
علائم خرابی استپر موتور
از جمله دلایل خرابی استپر موتور پس از خرید خودرو می‌توان به روشنایی و خاموشی بدون دلیل چراغ چک خودرو، عدم شتاب‌گیری خودرو، گاز خوردن بدون علت خودرو پس از زدن استارت، افزایش دور موتور پس از روشن کردن خودرو و در هنگام افزایش دمای کلی موتور اشاره کرد. همچنین، لرزش ماشین پس از تعویض دنده نیز از دلایل خرابی استپر ماشین است.
تست چرخش موتور
از راه‌های دیگری که می‌توان وضعیت استپر موتور را بررسی کرد تا متوجه شد، آیا استپر دچار خرابی شده یا نه؟ می‌توان به بررسی و آزمایش چرخش موتور اشاره کرد. چرخش آرام دستی شفت و مشاهده نتیجه آن، از راه‌های بررسی علائم خرابی استپر است. در صورتی که شفت پس از چرخاندن بچسبد یا احساس مقاومت کند نشانه خرابی موتور است. همچنین، اگر شفت را به صورت دستی در موقعیت‌های مختلف حرکت دهید اما همچنان موقعیت خود را بدون لغزش یا دریفت حفظ می‌کند، نشانگر سالم بودن موتور خودرو است. حتما این تست را روی خودرو ایکس 22 پرو دنده ای یا سایر موارد انجام دهید تا بتوانید از وضعیت موتور خود اطلاع یابید.
تست مقاومت سیم پیچ
روش دیگر آزمایش سلامت موتور پله‌ای استفاده از مولتی‌متر برای بررسی مقاومت سیم‌پیچ‌ها است. موتور پله‌ای سالم باید مقاومت ثابتی در سیم پیچ‌های خود داشته باشد. اگر این مقاومت با تفاوت‌هایی همراه باشد، نشانگر آسیب موتور است.
سایر علائم خرابی موتور
علاوه بر این تست‌ها، علائم دیگری همچون وجود صداهای بلند یا غیرمعمولی، داغی استپر همگی نشانگر خرابی موتور هستند. همچنین، مواردی نظیر عدم پاسخ‌دهی یا چرخش موتور به منبع برق نیز از نشانه‌های دیگر خرابی استپر است. برای بررسی خرابی موتور میتوانید به نمایندگی های مجاز خودرو مراجعه کنید.
اجزای استپر موتور
یک موتور پله‌ای یا استپر موتور شامل یک آهنربای دائمی است که بین دو نیمه روتور قرار گرفته است (این موضوع باعث ایجاد قطبیت محوری می‌شود) این بخش همان قسمت چرخان موتور است که در محفظه استاتور قرار می‌گیرد. این بخش از سیم پیچ‌های استاتور فازهای مختلف موتور تشکیل می‌شود. همچنین، استپر دوقطبی که تحت عنوان موتورهای پله‌ای هیبریدی دو فاز نیز شناخته می‌شود، دارای چهار سیم پیچ است. روتور به شفت موتور متصل است و باعث چرخش خروجی و گشتاور موتور می‌شود. همچنین، در دو طرف روتور قطعه یاتاقان قرار گرفته که باعث چرخش نرم با اصطکاک و فرسودگی کم در موتور می‌شود. به صورت کلی، هر استپر از پنج بخش بدنه استپر موتور، روتور، سیم پیچ، محور یا شفت و سوکت اتصال الکتریکی تشکیل شده است.
زمان تعویض استپر موتور
در صورتی که موارد ذکر شده فوق را مدنظر قرار داده و تست‌های مختلف را انجام داده‌اید و علائم خرابی استپر موتور را مشاهده کرده‌اید، مهمترین کاری که باید انجام دهید تعویض سریع استپر است. در صورتی که استپر را تعویض نکنید و همچنان از موتور معیوب استفاده کنید، به خودروی خود آسیب زده و باعث کاهش قیمت روز خودرو می‌شوید. در نهایت، این موضوع باعث کاهش ایمنی و ایجاد مشکلاتی برای خودرو می‌شود. برای تعویض استپر موتور ایکس 33 کراس اتوماتیک، اگر علم کافی را ندارید، پیشنهاد ما آوردن ماشین به نمایندگی کجور است.
سوالات متداول استپر موتور
برای اینکه مطمئن شوید استپر خودرو خراب است یا نه؟ تست‌های ذکر شده را انجام دهید. علاوه بر این، با روشن کردن ماشین و فشار بر حالت ترمز و کلاچ و رها کردن آرام کلاچ میتوانید وضعیت استپر را تست کنید. در صورتی که دور تند موتور ماشین پایین آمده و خاموش شود نشانگر خرابی استپر است.
پس از کارکرد موتور در ۶۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ هزار کیلومتر باید استپر را تعویض کرد تا از ایجاد مشکلات جدی برای خودرو جلوگیری کرد.
ما در این مطلب به نکاتی نظیر کار اصلی استپر موتور چیست، زمان تعویض استپر موتور و علائم خرابی استپر موتور خودرو پرداختیم. در صورتی که هرگونه سوالی در رابطه با نکات ذکر شده برایتان رخ داد و مایل به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با علائم خرابی استپر بودید، حتما با مشاوران و متخصصین مجموعه کجور ارتباط بگیرید.
